“Bất cứ khi nào ai đó làm điều gì sai với ngươi, hãy ngay lập tức cân nhắc xem người đó đã có suy nghĩ tốt hay xấu gì khi làm vậy. Vì khi đó, ngươi sẽ cảm thấy thương cảm, thay vì kinh ngạc hay nổi cơn thịnh nộ. Nếu ngươi có cùng quan điểm về tốt và xấu hay cũng làm điều tương tự, ngươi sẽ chấp nhận những gì họ đã làm. Nhưng nếu ngươi không còn giữ những quan điểm cũ, ngươi sẽ sẵn sàng khoan dung hơn cho lỗi lầm của họ.”
— MARCUS AURELIUS, MEDITATIONS, 7.26
Socrates, có lẽ là người thông thái nhất từng sống, đã từng nói: “Không ai cố ý sai”. Có nghĩa là không ai có mục đích làm sai cả. Không ai nghĩ rằng họ sai, ngay cả khi họ sai. Họ nghĩ rằng họ đúng, họ chỉ sai sót mà thôi. Nếu không, họ sẽ không nghĩ đến nữa!
Có thể là những sự coi thường hoặc những tổn hại mà người khác đã gây ra cho bạn không phải là cố ý? Điều gì sẽ xảy ra nếu họ chỉ đơn giản nghĩ rằng họ đang làm điều đúng đắn đối với họ, ngay cả đối với bạn? Nó giống như lời tưởng niệm những người lính Liên minh miền nam thời Nội chiến Hoa Kỳ tại Arlington (những người làm sai đã đấu tranh vì mục đích sai trái), rằng những người lính Liên minh miền nam đã: “tuân theo đúng nghĩa vụ của mình, như cách họ diễn giải nó.” Một lần nữa, họ hiểu sai, nhưng đó là sự hiểu biết chân thật của họ, cũng giống như Lincoln đã thẳng thắn nói ra khi ông kết thúc bài diễn văn Cooper Union nổi tiếng: “Hãy để chúng tôi, cho đến cùng, dám làm nhiệm vụ của chúng tôi như cách chúng tôi hiểu.”
Hôm nay bạn sẽ bao dung và hiểu biết hơn bao nhiêu nếu bạn có thể xem hành động của người khác là cố gắng làm điều đúng đắn? Cho dù bạn có đồng ý hay không, lăng kính này sẽ thay đổi hoàn toàn quan điểm của bạn về các hành động gây khó chịu hoặc hiếu chiến như thế nào?
